Η λοβοτομή ήταν μια χειρουργική διαδικασία στην οποία οι νευρικές οδοί σε έναν λοβό ή λοβούς του εγκεφάλου αποκόπτονταν από άλλες περιοχές. Η διαδικασία χρησιμοποιήθηκε στο παρελθόν ως ένα θεραπευτικό μέτρο για να βοηθήσει τους σοβαρά διαταραγμένους ασθενείς με σχιζοφρένεια, κατάθλιψη, διπολική διαταραχή και άλλες ψυχικές ασθένειες.
Ανάπτυξη της διαδικασίας:
Η αφαίρεση τμημάτων του εγκεφαλικού φλοιού ήταν γνωστή από τα τέλη της δεκαετίας του 1880, ωστόσο με μικτά αποτελέσματα. Το 1935, ωστόσο, οι Πορτογάλοι Moniz και Lima βελτίωσαν τη διαδικασία ονομάζοντάς την λευκοτομή. Η χειρουργική επέμβαση πραγματοποιούταν με τη διάτρηση δύο οπών στο κεφάλι του ασθενούς και έπειτα στην έγχυση καθαρής αιθυλικής αλκοόλης στον προμετωπιαίο φλοιό. Το αλκοόλ χρησιμοποιήθηκε για να διαταράξει τις νευρικές οδούς που πιστεύεται ότι προκαλούσαν και ενίσχυαν τα επαναλαμβανόμενα πρότυπα σκέψης που παρατηρούνται σε ψυχικά διαταραγμένους ασθενείς. Και πάλι τα αποτελέσματα ήταν μικτά. Παρ ‘όλα αυτά, η πρακτική υιοθετήθηκε σύντομα σε ευρεία κλίμακα, κυρίως επειδή υπήρχαν λίγα άλλα θεραπευτικά μέτρα διαθέσιμα εκείνη τη εποχή για την αντιμετώπιση των χρόνιων ψυχικών νοσημάτων.
Η διαδικασία λευκοτομής που αναπτύχθηκε από τους Moniz και Lima τροποποιήθηκε το 1936 από τους αμερικανούς νευρολόγους Walter J. Freeman και James W. Watts.
Το 1945 ο Freeman απλοποίησε τη διαδικασία. Συγκεκριμένα, ένα όργανο εισερχόταν από το πίσω μέρος των ματιών και διαπερνούσε το λεπτό οστό που χωρίζει τις οπές των ματιών από τους μετωπιαίους λοβούς του εγκεφάλου. Ακολούθως το όργανο αυτό διασπούσε τις συνδέσεις στον μετωπιαίο λοβό του εγκεφάλου.
Αποδοχή της λοβοτομής:
Η χρήση της λοβοτομής στις Ηνωμένες Πολιτείες βρήκε ισχυρή αντίσταση και επικρίθηκε έντονα από τους Αμερικανούς νευροχειρουργούς. Ωστόσο, επειδή ο Freeman κατόρθωσε να προωθήσει την επιτυχία της χειρουργικής επέμβασης, η λοβοτομία έγινε ευρέως γνωστή, κατακτώντας την προσοχή του κοινού και οδηγώντας σε μια αυξημένη ζήτηση.
Οι παρενέργειες:
Ένα μεγάλο μέρος αυτών των ασθενών που υποβλήθηκαν σε λοβοτομή παρουσίασε απάθεια, παθητικότητα, έλλειψη πρωτοβουλίας, κακή ικανότητα συγκέντρωσης και γενικά μειωμένες αντιδράσεις. Θα μπορούσαμε να τους χαρακτηρίζαμε «φυτά». Κάποιοι πέθαναν ως αποτέλεσμα της επέμβασης.
Εγκατάλειψη της διαδικασίας:
Οι λοβοτομές πραγματοποιήθηκαν σε ευρεία κλίμακα κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1940. Ο ίδιος ο Freeman εκτέλεσε ή επέβλεψε πάνω από 3.500 λοβοτομές μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1960. Η πρακτική εξαλείφθηκε σταδιακά από τα μέσα της δεκαετίας του 1950, όταν έκαναν την εμφάνιση τους τα αντικαταθλιπτικά και άλλα φάρμακα που ήταν πολύ πιο αποτελεσματικά στη θεραπεία και την ανακούφιση από τη δυσφορία των ψυχικά διαταραγμένων ασθενών.
Πηγή: britannica.com